Autor: Aleksandra Kowalska
Na naszą odporność wpływa szereg uzupełniających się czynników. Jednym z nich jest odpowiedni poziom witaminy D
Witamina D
Co do jednego nie ma już wątpliwości: współcześnie w naszej strefie klimatycznej suplementacja witaminy D oraz wzbogacenie diety o jej źródła to konieczne kroki. Żyjemy w ciągłym pośpiechu, przeskakując między domem, samochodem a biurem, zimą większość dnia – jeśli nie cały – spędzamy w ciemnych, sztucznie oświetlonych pomieszczeniach. Lato w Polsce jest krótkie i często mniej słoneczne niż byśmy chcieli, a zapotrzebowanie na witaminę D nie maleje. Organizm prędzej czy później zaczyna się o nią upominać. Dlatego zanim zobaczysz u siebie efekty niedoborów, zadbaj o odpowiednią dietę, zbilansowaną suplementację i dużo ruchu na świeżym powietrzu.
Witamina D – za co odpowiada?
- Kojarzona jest głównie z układem kostnym i jest to prawidłowe skojarzenie: odpowiada za mineralizację kości oraz utrzymywania wapnia i fosforu na odpowiednich, zrównoważonych poziomach.
- Ma duży, bezpośredni związek z funkcjonowaniem układu ruchu, oddechowego, pokarmowego, sercowo-naczyniowego oraz immunologicznego – wiele funkcji organizmu i ich prawidłowe funkcjonowanie zależy od prawidłowego poziomu tej witaminy we krwi.
- Według najnowszych badań odpowiedni poziom witaminy D może też mieć związek z zapobieganiem przed cukrzycą typu I i II, ponieważ jest odpowiedzialna za regulację poziomu cukru we krwi i stymuluje wydzielanie insuliny. Trwają pracę nad jednoznacznym potwierdzeniem tych zależności.
- Odpowiedni poziom witaminy D jest szczególnie ważny w ciąży, podczas kiedy niedobór może doprowadzić do nieprawidłowego rozwoju dziecka (między innymi podatność na choroby autoimmunologiczne czy złamania kości) lub rozwoju cukrzycy ciążowej.
- Dzięki wydzielaniu leptyny zwiększa poczucie sytości, co sprzyja prawidłowemu odżywianiu i dbaniu o nie objadanie się. Dodatkowo przyspiesza spalanie tkanki tłuszczowej i hamuje odkładanie jej w okolicach brzucha.
- Liczne badania sugerują związek niskiego poziomu witaminy D z nowotworami, nadciśnieniem tętniczym czy chorobą niedokrwienną serca, krzywicą, osteomalacją. Oznacza to, że witamina D na odpowiednim poziomie może uchronić przed tymi przypadłościami.
Jakie są najczęstsze objawy niedoboru witaminy D?
- bóle kości
- bóle mięśni
- obniżona odporność
- zmęczenie
- pogorszenie nastroju
- utrata apetytu
- problemy ze snem
Jak osiągnąć odpowiedni poziom witaminy D? Czy wystarczy wyjść na słońce, by zwiększyć jej poziom w organizmie? Jak właściwie się wchłania? Jaki procent Polaków zmaga się z jej niedoborem? I czy każdy suplement jest skuteczny? Poznaj wszystkie sekrety witaminy D.
Przedawkowanie witaminy D – czy to w ogóle możliwe?
Często spotykaną opinią jest to, że ponieważ witamina D jest rozpuszczalna w tłuszczach i ma długi czas półtrwania (czyli jest magazynowana w organizmie), łatwo jest ją przedawkować. To prawda, ale też nie do końca. Oczywiście nie powinno się przekraczać zalecanych dawek, ale nie należy rezygnować z suplementacji. Ważne jest, by wiedzieć, ile jednostek dziennie należy przyjmować, by wyrównać poziom bez zagrożenia dla zdrowia. Aby przekroczyć stężenie witaminy D w organizmie, należałoby zażywać tę witaminę w nadmiernej ilości przez co najmniej 3 miesiące. Do tego według badaczy praktycznie niemożliwym jest osiągnięcie stanu hiperwitaminozy D, ponieważ pod wpływem UV jej nadmiar rozkłada się do suprasterolu, zapobiegając tym samym jej nadmiernej kumulacji w tkankach.
Czy muszę suplementować witaminę D?
Najnowsze badania pokazują, że zatrważający odsetek Polaków (według epidemiologów ok. 90%) boryka się z problemem niedoboru witaminy D. Wobec tego istnieje ogromna szansa, że również w Twoim przypadku niezbędna okaże się suplementacja. Jak przeprowadzić ją w odpowiedzialny i świadomy sposób?
Krok 1: sprawdź aktualny poziom witaminy D
Na to sposób jest bardzo prosty – należy udać się do lekarza internisty, który zleci wykonanie takich badań. Czasem w prywatnych klinikach można również poprosić o pobranie krwi w tym celu również bez skierowania. To tak naprawdę jedyny sposób na to, by skutecznie i pewnie sprawdzić, jaki jest poziom witaminy D we krwi.
Krok 2: określ, ile jednostek witaminy D powinieneś przyjmować
Pamiętaj, by nie stosować nieznanych Ci suplementów, w których liczba jednostek witaminy będzie znikoma. Zdecyduj się na lek albo naturalny suplement z zaufanego źródła, który Cię nie zawiedzie. Do diety dołącz produkty bogate w D: ryby morskie, żółtko jaja, niektóre grzyby, mleko oraz olej słonecznikowy.
Krok 3: kontroluj poziom witaminy D we krwi.
Regularnie badaj stężenie witaminy D, by odpowiednio dawkować ją na co dzień. Warto wiedzieć, że na syntezę witaminy D wpływa bardzo wiele czynników. Twój tryb życia, stopień nasłonecznienia czy pora roku, a także karnacja, a nawet masa ciała. Do tego weź pod uwagę, że nie bez znaczenia pozostaje eksponowana powierzchnia ciała – mimo że zimą wystawisz twarz na słońce, procent odsłoniętej skóry będzie znikomy. Latem z kolei na syntezę witaminy D negatywnie wpływają kremy z filtrem: wykazano, że stosowanie kremu z filtrem 15 zmniejsza skórną syntezę witaminy D o 99,9%! Nie zalecamy rezygnować z tego powodu z kremów (zagrożenie przewyższa korzyści), stąd tym bardziej zalecana jest suplementacja witaminy D.
Dlatego właśnie dbanie o zdrową i zrównoważoną dietę, przebywanie na słońcu i rozsądna suplementacja są kluczowe w utrzymaniu prawidłowego poziomu witaminy D.
