Autor: dr n. biol. Karolina Trzeciak
Życie to nieustanne zmiany, a nasz dobrostan i samopoczucie są ściśle powiązane z naszą kondycją fizyczną i psychiczną a na te składa się wiele elementów. Według Strategii 5S, elementy te możemy podzielić na 5 obszarów: Świadome odżywianie, Sprawność fizyczna, Suplementacja naturalna, Skuteczne oczyszczanie organizmu z toksyn oraz Stress management, czyli praca z umysłem. W tym artykule zajmiemy się trzecim z wymienionych elementów.
We współczesnym świecie organizm ludzki nie ma lekko. Pośpiech, stres, brak ruchu, siedzący tryb pracy, używki, ale przede wszystkim zła dieta powodują wzrost zapotrzebowanie na witaminy, składniki mineralne czy niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT). Prawidłowa dieta, bogata w produkty pochodzenia roślinnego, powinna dostarczyć wszystkich składników odżywczych i nieodżywczych, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, jednak na ich zawartość w produktach spożywczych wpływa wiele czynników, dlatego nawet dawka żywieniowa wyglądająca na w pełni zbilansowaną może w rzeczywistości taką nie być. Tu z pomocą przychodzą suplementy diety, które są skoncentrowanym źródłem substancji, których z różnych powodów brakuje w naszym pożywieniu. Można śmiało powiedzieć, że suplementacja jest prostą i wygodną metodą zapobiegania i ewentualnej likwidacji deficytów składników odżywczych. Badania wykazują, że nawet w krajach rozwiniętych duża część populacji nie przyjmuje wraz z dietą niezbędnych witamin i minerałów na zalecanym poziomie. Przyjmowanie witamin na optymalnym poziomie jest kluczowe dla długoterminowego zachowania zdrowia i zapobiega powstawaniu wielu chorób takich jak np.: osteoporoza, choroba wieńcowa serca, nowotwory czy cukrzyca typu 2, ponieważ witaminy odgrywają znaczącą rolę w metabolizmie energetycznym już na poziomie komórki. Dlatego coraz częściej mówi się, że suplementacja zalecana powinna być także zdrowym osobom dorosłym, a w szczególności powinny rozważyć ją osoby u których występuje uczucie chronicznego zmęczenia i braku energii, a u których nie wykryto żadnych chorób czy dolegliwości, które mogłyby to powodować. W populacji znajdują się też grupy o szczególnych wymaganiach żywieniowych takie jak m.in. sportowcy czy osoby starsze. Suplementy mogą skutecznie zapobiegać wielu chorobom, ponieważ pozytywnie wpływają na nasze zdrowie pomagając w utrzymaniu homeostazy organizmu. Nieustannie prowadzone są badania naukowe, które potwierdzają znane, tradycyjne zastosowania, jak również wykazują nowe profile aktywności biologicznej ekstraktów z różnych roślin. Nasza wiedza o roli odżywczych składników diety jak witaminy i składniki mineralne jest bardzo duża. Coraz więcej wiemy też o pozytywnym wpływie składników nie odżywczych, jak fitoestrogeny czy polifenole. Substancje te zwiększają odporność, pozwalają zachować dobry stan fizyczny i psychiczny, a także spowalniają proces starzenia. Dlatego ważnym jest aby wybierać produkty wysokiej jakości o naturalnym składzie, ponieważ kompletne surowce roślinne zawierają optymalne połączenia wspomnianych wcześniej związków.
Podsumowując, suplementacja stanowi ważny czynnik stanowiący o naszym zdrowiu i samopoczuciu. Równocześnie należy pamiętać, że organizm jest całością i pomiędzy wszystkimi jego komórkami, tkankami i narządami istnieje szereg zależności. Komplementarne dbanie o nasz organizm z uwzględnieniem sfer życia opisywanych w Strategii 5S przynosi wiele korzyści dotyczących zarówno zdrowia jak i szeroko pojętej jakości życia.
Źródła:
- Chlebna-Sokół D, Karalus J, Łupińska A. Znaczenie witamin w profilaktyce infekcji jesienno-zimowych. Prz Pediatr 2012, 42(1): 15-20.
- Ciborowska H, Rudnicka A (red). Podstawy żywienia człowieka z elementami biochemii. [w:] Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. PZWL, Warszawa 2014: 13-218.
- De Guzman R. D. B. A., Diaz C. L. P., Forteza F. L., Mendoza l. S., Serrano K. J. C. (2019). Development of an immunity booster. Apcore journal of proceedings.
- Huskisson E., Maggi S., Ruf M. (2007). The role of vitamins and minerals in energy metabolism and well-being. Journal of international medical research, 35(3), 277-289.
- Kościej A., Skotnicka-Graca U., Ozga I. (2017). Rola wybranych czynników żywieniowych w kształtowaniu odporności dzieci. Probl Hig Epidemiol, 98(2), 110-117
- Majewska M. and Czeczot, H. (2009). Flawonoidy w profilaktyce i terapii. Farmakologia Polska, 65(5), 369-377
- Troesch B., Hoeft B., McBurney M., Eggersdorfer M., Weber P. (2012). Dietary surveys indicate vitamin intakes below recommendations are common in representative Western countries. British Journal of Nutrition, 108(4), 692-698.
- Wolski T., Karwat I. D. and Najda A. (2005). Kontaminacja i suplementacja żywności a zdrowie. Post. Fitoter 1.15 (2005): 35-41.
- World Health Organization. (2006). Constitution of the World Health Organization – Basic Documents, Forty-fifth edition, Supplement, October 2006.
- Artykuł opublikowany w czasopiśmie HARMONIA styczeń/luty 2020